Één op de vijf Nederlandse jongeren neemt grote risico’s als het op geld aankomt. Zij hebben onvoldoende inzicht in hun financiële situatie en kunnen daardoor in de problemen komen. Dat kan uiteindelijk leiden tot stress, slechte schoolresultaten en schooluitval. De Amsterdamse onderwijswethouder Marjolein Moorman schoof gisteren aan bij leerlingen van Kiem Montessori die het lesprogramma MoneyWays volgden, een armoede- en schuldenpreventieprogramma van Diversion en het Nibud. 

Wethouder Moorman: “Jongeren zijn kwetsbaar voor geldproblemen. Als je achttien wordt krijg je veel financiële verantwoordelijkheden, zonder dat je een buffer hebt opgebouwd. Daarom sturen we als gemeente Amsterdam alle jongeren die 18 worden een brief om hen te feliciteren en hiervan bewust te maken. Ook gastlessen helpen jongeren hier bewust van te worden en zorgen ervoor dat minder jongeren in de schulden raken.”

Effectieve methode
Financiële educatie is helaas geen vast onderdeel van het schoolcurriculum. En dat terwijl jongeren steeds vaker op jonge leeftijd financiële stress ervaren: de aankoopverleidingen zijn groter dan ooit, geld wordt steeds minder tastbaar en er wordt nog steeds te weinig gepraat over geld en schulden. Het programma MoneyWays reikt jongeren de juiste handvatten aan om met geld om te gaan. Tijdens de lessen gaan jonge rolmodellen het gesprek over geld aan met de klas. Zij vertellen over hun eigen ervaringen en financiële uitdagingen en snijden zo, op laagdrempelige wijze, gevoelige onderwerpen aan. Femke Pluymert van Diversion: “De inzet van deze rolmodellen komt als één van de effectieve kenmerken uit de bus. Zij hebben een goede klik met jongeren, omdat ze dicht bij hun belevingswereld staan. Daarnaast leidt hun openheid ook tot meer openheid bij de jongeren.”

Week van het geld

Het bezoek van Moorman aan MoneyWays vond gisteren plaats tijdens de Week van het geld: een initiatief om meer aandacht te besteden aan financiële educatie op scholen. Tijdens de les werden thema’s als zwartwerken, geld uitlenen en uitgaven aan kleding openlijk besproken. Het werd voor de onderwijswethouder wederom duidelijk dat jongeren veel struikelblokken ervaren als het aankomt op financieel inzicht en het bespreekbaar maken van schulden. Gemeente Amsterdam investeert dan ook in programma’s zoals MoneyWays om financiële educatie op scholen te bevorderen. Pluymert: “Wij bereiken nu meer dan 10.000 jongeren per jaar en hopen dat steeds meer scholen, in Amsterdam en daarbuiten, mee gaan doen met onderwijsprogramma’s gericht op financiële educatie!”

Interessse in MoneyWays? Neem contact met ons op!

Geldzorgen in de klas: Nibud en Diversion helpen docenten om erover te praten

Steeds meer jongeren ervaren geldzorgen, blijkt uit recente onderzoeken van het Nibud en Unicef. Dat heeft gevolgen voor hun dagelijks functioneren, ook in de klas. Jongeren vinden het – net als veel volwassenen – vaak moeilijk om over geldproblemen te praten. Voor docenten in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs maakten het Nibud en Diversion daarom een Gesprekshandreiking. Hierin staat welke signalen bij jongeren kunnen duiden op geldproblemen, hoe docenten vervolgens het gesprek aan kunnen gaan en hoe zij kunnen doorverwijzen naar hulp.

Unicef vroeg ruim duizend jongeren tussen de 10 en 18 jaar naar hun ervaringen met geldzorgen. 6 op de 10 zegt zorgen te hebben door het stijgen van de prijzen in het afgelopen jaar. Ook geeft 1 op de 5 jongeren aan thuis met geldzorgen te maken te hebben. Dat zorgt voor stress, frustratie, boosheid en verdriet bij de jongeren. Ruim een kwart (28 procent) van hen praat daar met niemand over.

Ook het Nibud maakt zich zorgen om jongvolwassenen. Uit het onderzoek Rondkomen en betalingsproblemen 2022blijkt dat het aantal jongvolwassenen (18-35 jaar) dat moeilijk rond kan komen, sinds 2018 is verdubbeld. Zij geven vooral aan dat zij moeite hebben met de hoge vaste lasten.

Gesprekshandreiking helpt om het gesprek aan te gaan

Geldzorgen bij jongeren hebben invloed op hun dagelijks functioneren, ook in de klas. Maar de signalen worden niet altijd herkend. Praten over geldproblemen is de eerste stap naar een oplossing. Maar hoe begin je als docent zo’n gesprek? En welke signalen geven er aanleiding toe? De antwoorden op deze vragen staan in De Gesprekshandreiking voor docenten. Het pdf-bestand, te downloaden via deze link, bestaat uit 7 pagina’s en geeft een compact overzicht: van de signalen die kunnen wijzen op geldproblemen tot tips voor een goed gesprek en passende doorverwijzing. Het document helpt docenten en andere professionals die contact hebben met jongeren signalen te herkennen en het gesprek aan te gaan. Zodat deze kwetsbare doelgroep eerder de hulp krijgt die zij nodig heeft.

De Gesprekshandreiking werd gemaakt door het Nibud in samenwerking met Diversion. Een aantal docenten heeft meegekeken bij de ontwikkeling. Het Nibud en Diversion werken ook samen aan het armoede- en schuldenpreventieprogramma MoneyWays, waarbij peer educators met jongeren in de klas het gesprek aangaan over geld.

Onderzoek naar de effecten en randvoorwaarden bij peerpreventie van schulden

Hulpverleners zien steeds meer jongeren in financiële problemen. Dat komt vooral door de financiële verantwoordelijkheden waar jongeren vanaf hun 18e verjaardag mee te maken krijgen. Waar het tot hun 18e vooral gaat over kleedgeld en abonnementen, moeten jongen ná hun 18e beslissingen maken over een eigen zorgverzekering, studiefinanciering en toeslagen.

Veel jongeren zijn rond hun 18e financieel kwetsbaar en dreigen dan in de schulden te geraken. Het peer-to-peer lesprogramma MoneyWays zet zich in om armoede en financiële problemen onder jongeren bespreekbaar te maken.

De interventie bestaat uit drie opeenvolgende lessen en richt zich op jongeren op middelbare, en mbo-scholen. De lessen worden verzorgd door ‘peers’, ook wel ervaringsdeskundigen, die qua leeftijd en ervaring aansluiten op de leefwereld van de jongeren.

Het Verwey-Jonker Instituut deed samen met het Nibud onderzoek naar de effecten en de ervaringen van deze peer-to-peer benadering.

Lees het hele onderzoek hier.