Schulden: oorzaken, gevolgen, hulp vragen

Een gat in je hand hebben
Schulden zijn openstaande bedragen die je nog moet betalen. Er zijn veel soorten schulden, zoals geld dat je geleend hebt van een vriend, een studieschuld, het achteraf betalen van je bestelde kleren, een laptop kopen op afbetaling, rood staan op je bankrekening, het te laat betalen van een verkeersboete, of het hebben van een hypotheek (kijk hier voor meer soorten schulden). Niet alle soorten schulden zijn een probleem. Schulden worden pas problematisch als je je betalingsafspraken met je schuldeisers niet meer kunt nakomen. Op dat moment ontstaan er betalingsachterstanden. Het gevaar van betalingsachterstanden is dat als je niet oplet een kleine schuld heel erg snel kan oplopen. Wie eenmaal flinke schulden heeft, is vaak jarenlang aan het afbetalen.

Hoe kan je schulden krijgen?

  • Door meer geld uit te geven dan dat je hebt. Als je geen zicht hebt op je inkomsten en uitgaven dan kan het zijn dat je meer geld uitgeeft dan dat erin komt. Dit betekent dat je aan het einde van de maand in de min uitkomt.
  • Doordat er dingen veranderen in je leven; je verliest bijvoorbeeld je baan, of je kunt tijdelijk niet werken. Dan heb je minder inkomsten.
  • Door onvoorziene kosten; je laptop gaat stuk, je mobiel gaat kapot of je hebt een boete gekregen voor rijden door rood licht.
  • Door het niet op tijd stopzetten van je toeslagen of studentenreisproduct.

Kijk op de website van het Nibud (hier) voor meer informatie over schulden.

Incassobureau en deurwaarder
Je krijgt met een incassobureau te maken als je na meerdere betalingsherinneringen nog steeds je rekening niet hebt betaald. Een incassobureau is een bedrijf dat schulden int. De schuldeiser – de organisatie of persoon waarbij jij betalingsachterstanden hebt (zoals een winkel of je zorgverzekeraar) – geeft het incassobureau de opdracht om te zorgen dat het openstaande bedrag betaald wordt. Het incassobureau brengt extra kosten in rekening (incassokosten), deze komen bovenop de reeds bestaande schuld.

Een deurwaarder kan ook schulden innen voor een schuldeiser. Een deurwaarder kan verder gaan dan een incassobureau. Een deurwaarder kan beslag laten leggen op je loon. Reageer je niet op de brieven van het incassobureau dan kan de schuldeiser een deurwaarder inschakelen om je zo te dwingen om te betalen.

Tip: reageer altijd direct op een brief van een incassobureau of deurwaarder, ook als je niet kunt betalen. Het is goed om dit zo snel mogelijk te laten weten, zodat er een afbetalingsregeling afgesproken kan worden.

Kijk hier op de website van het Nibud voor meer informatie.

Gevolgen van betalingsachterstanden
Mensen met betalingsachterstanden ervaren vaak veel stress door hun financiële situatie. Als er niet op tijd actie wordt ondernomen dan blijven de schulden oplopen en ontvang je steeds meer aanmaningen en verhogingen van je boetes. Hierdoor lopen de schulden alleen maar verder op.  Als je schulden hebt is het belangrijk dat je meteen de situatie aanpakt. Neem zo snel mogelijk contact op met de schuldeiser, zodat je een betalingsregeling kunt afspreken. Weet je zelf niet wat je moet doen? Praat er dan met anderen over en zoek hulp!

 Waar vind ik hulp?

Kom je er zelf niet uit? Zoek dan iemand met wie je in gesprek kan gaan en die je kan helpen:

  • Je ouders, een broer of zus of een ander familielid.
  • Een vriend of vriendin.
  • Iemand op school, bijvoorbeeld je mentor of de zorgcoördinator.
  • Ben je mbo-student? Kijk of er een budgetcoach of financieel spreekuur is bij jouw opleiding. Vraag hier anders naar bij je SLB ’er of mentor.
  • Je kan ook via je eigen gemeente hulp ontvangen. Zoek hiervoor op schuldhulpverlening in jouw gemeente.
  • Online: zelfjeschuldenregelen.nl helpt je in 6 stappen naar een oplossing.

Hoe herken ik als docent schulden onder jongeren en hoe ga ik het gesprek aan?
Met MoneyWays zetten we in op de preventie van geldproblemen: voorkomen is immers beter dan genezen. Helaas is het niet altijd mogelijk om de problemen voor te zijn. Wanneer dat niet lukt, is het belangrijk dat jongeren met geldproblemen zo vroeg mogelijk worden geholpen. Daarom leren we jongeren met MoneyWays ook waar ze hulp kunnen krijgen en verlagen we de drempel om die hulp te vragen.

Maar niet iedere jongere is in staat die hulp te zoeken wanneer het nodig is. Daarom is er ook voor onder andere docenten een rol weggelegd om jongeren met geldproblemen te helpen: docenten hebben dagelijks contact met jongeren en kunnen mogelijk het probleem herkennen en de jongere naar hulp verwijzen voordat de problemen groter worden. Maar hoe weet je dat een jongere in geldproblemen zit? En hoe ga je vervolgens als docent het gesprek aan? De antwoorden op deze vragen zijn terug te vinden in de Gesprekshandreiking door docenten, een document dat wij in samenwerking met het Nibud hebben ontwikkeld om docenten en andere professionals die contact hebben met jongeren te helpen om signalen te herkennen en het gesprek aan te gaan. Het pdf-bestand is te downloaden via deze link.

Ga terug naar overzicht